Overgewicht en stress: hoe een overprikkeld zenuwstelsel afvallen bemoeilijkt
Overgewicht lijkt in de volksmond het gevolg van te veel eten en te weinig bewegen. Hoewel hier een kern van waarheid in zit, heb ik als voedingsdeskundige in mijn praktijk de afgelopen jaren gezien dat de oorzaak daar in de meeste gevallen niet ligt.
Het kan zijn dat jij al je leven lang struggles hebt met je gewicht en dat je gedurende de jaren je leefstijl om hebt gegooid. Je eet gezond, beweegt voldoende en toch blijft je lichaam gewicht vasthouden. In veel gevallen rondom de buik. Herken jij jezelf hierin? Grote kans dat jouw gewicht je nog aan het beschermen is, in dit artikel lees je er alles over.
Overgewicht door stress: een overprikkeld zenuwstelsel als oorzaak
Stress is vaak een factor die nog voor gezond eten en bewegen komt, die als het om overgewicht gaat nogal eens wordt overgeslagen. Veel van mijn cliënten hebben (vaak zonder dat ze het door hebben) altijd stress en komen bijna nooit in een diepere ontspanning. Dat is niet gek, als je kijkt naar de maatschappij waarin wij leven, waarin alles 24/7 doorgaat.
Als je echter overgewicht hebt en wilt afvallen, dan kun je wel een gezonde leefstijl hebben maar als je zenuwstelsel altijd in overlevingsstand staat dan kan het lichaam niet loslaten omdat het zich “onveilig” voelt. Stresshormonen zoals cortisol, blijven dan door je lichaam gaan, waardoor het ook niet mogelijk is om vet te verbranden. Niet het gezonde eten of bewegen (ja dat draagt zeker bij!) maar ook ontspannen en je weer veilig voelen op het niveau van het zenuwstelsel is dan nodig om het afvallen in beweging te krijgen.
Waarom het zenuwstelsel op dieper niveau overprikkeld blijft
Het kan ook zo zijn dat je niet door hebt dat je in de overlevingsstand staat omdat je niet direct stress ervaart. Dat zie ik vaak bij cliënten, het zijn liefdevolle krachtige vrouwen met een sterk karakter waardoor het lijkt of ze alles aan kunnen.
Er zijn echter een aantal onderliggende thema’s die vaak spelen waardoor het lichaam toch in overlevingsmodus staat zonder dat je het misschien door hebt:
- Altijd klaar staan voor anderen, jij komt op de laatste plaats.
- Perfectionistische structuren, alles of niets.
- Emoties inslikken, niet het achterste van je tong laten zien.
- Overprikkeling.
- Innerlijke onrust en onzeker zijn over jezelf.
Je lichaam houdt dan letterlijk vast omdat dat veiliger voelt dan open staan. Vocht, vet, oude emoties.
Overgewicht als energetische bescherming
Als je vanuit energetisch en spiritueel oogpunt kijkt naar vetopslag (rondom de buik) dan is dat vaak verbonden met:
- Een onbewust verlangen naar bescherming
- Vasthouden van liefde die niet ontvangen is
- Een buffer van onverwerkte emoties (en nooit geleerd hebben om je emoties moet reguleren)
Meestal ontstaat dit in de kindertijd en krijgt het zenuwstelsel daar een imprint. Misschien was het fysiek onveilig of emotioneel. Of was er afwezigheid van ouders. Het kan van alles zijn, waardoor je je bent gaan beschermen met eten en gewicht bent gaan ontwikkelen om je veilig te stellen.
Signalen van een overprikkeld zenuwstelsel zonder dat je stress voelt
Hoe kun je een overprikkeld zenuwstelsel hebben als je eigenlijk zelf het gevoel hebt dat je geen stress ervaart?
Het kan zo zijn dat je zenuwstelsel onbewust in een staat van hyperarousel (overactiviteit) is of dat het juist in uitputting zit. Zo herken je dat:
- Je slaapt slecht. Hebt moeite met inslapen of doorslapen, terwijl je hoofd leeg lijkt.
- Je voelt je uitgeput, terwijl je genoeg geslapen hebt.
- Opgeblazen gevoel.
- Darmproblemen.
- Geen zin in seks.
- Onrust in je lichaam. Tintelingen, trillingen, rusteloos gevoel, ook als je denkt dat je ontspannen bent.
- Prikkelbaarheid of emoties. Ineens huilen, boos worden of geïrriteerd raken zonder duidelijke trigger.
- Vaak bang.
- Lichamelijke klachten zoals spierspanning, hoofdpijn of hartkloppingen zonder oorzaak.
- Verstoord hongergevoel. Je ervaart meer cravings of hebt juist minder eetlust.
- Weinig veerkracht. Kleine tegenslagen voelen groot en je hebt weinig energie om dingen op te pakken.
En dat kan dus allemaal gebeuren terwijl jij je niet bewust gestresst voelt. Je zenuwstelsel reageert dan op een dieper niveau.
5 manieren om stress te verminderen en afvallen te ondersteunen
1. Helderheid creëren
Wat is het waar jouw zenuwstelsel toch onbewust van aan staat. Zijn het inderdaad perfectionistische structuren, loop jij nog rond met onverwerkte emoties uit het verleden, sta jij altijd op de laatste plek van je prioriteitenlijst, slik je je emoties in of is het “gewoon” de drukte van het gezin? Neem er de tijd voor om daar inzicht in te krijgen en te kijken wat er nodig is om hier anders mee om te gaan.
Soms gaat het om doorvoelen van oude pijnen, dingen die je hebt gemist in je kindertijd maar het kan ook zo zijn dat je mag leren grenzen stellen, pauzes houden of dat je tools nodig hebt om te kunnen ontladen.
2. Consistentie in voeding
Als je veel op dieet bent en dus periodes kent van heel weinig eten, en dan weer heel veel dan raakt je zenuwstelsel ook van slag. Door consistentie te brengen in je eetpatroon geef jij je lichaam iedere keer een seintje waarmee je zegt: “ik ben er voor je, het is veilig.”
Eet dus 3 maaltijden per dag, en vul het aan met een of twee tussendoortjes als je daar behoefte aan hebt. En laat het liefst eten na de avondmaaltijd achterwege om het je systeem ook rust te geven.
3. Creëer rituelen die bijdragen aan rust ervaren
Veel van mijn cliënten willen rust ervaren, maar hoe doe je dat in een maatschappij die 24/7 doorgaat? Ga opzoek naar kleine rituelen gedurende de dag die jouw rust ondersteunen. Zet je telefoon op stil of vliegtuigstand in de avond. Werk niet meer na 18.00, neem pauze en ga altijd even naar buiten, bereid jezelf voor en maak een to do list voor de volgende werkdag wanneer je je dag eindigt. Maak een muzieklijst die je zenuwstelsel kalmeert etc.
4. Kalmeer je zenuwstelsel door aanraking
Ons hoofd is vaak leidend en daarbij vergeten we ons lichaam die de hele dag signalen geeft. In contact komen met je lichaam en de signalen die het geeft is belangrijk als je je zenuwstelsel wilt kalmeren.
Het kan via meditatie, sport, wandelen, ademen en ik help je er ook heel graag bij. Bij het Holistisch Afvallen programma zijn Touch en Awareness sessie een belangrijk onderdeel van het traject. Deze zijn gericht op het creëren van lichaamsbewustzijn en kalmeren van het zenuwstelsel en dus enorm belangrijk als afvallen lastig is.
Aanraking zorgt ervoor dat er oxytocine vrij komt wanneer er huid op huidcontact is. Oxytocine is het knuffel hormoon dat het zenuwstelsel ondersteunt en een seintje geeft dat het tot rust mag komen. Hoe beter je leert herkennen hoe je je voelt als je zenuwstelsel ontvangen is, des te eerder je een stapje terug kunt doen als je merkt dat je daar weer uit bent.
5. Laat je bioritme voor je werken
We hebben een heel mooi natuurlijk systeem gekregen, namelijk ons bioritme. Als je die voor je laat werken, doet dat enorm veel voor je zenuwstelsel. Het “probleem” is dat het vaak verstoord wordt, door de dingen die wij doen. Bijvoorbeeld blauw licht door schermen die wij bekijken verstoord de aanmaak van melatonine ons slaaphormoon, cafeïne door koffie te drinken ook, te veel te eten in de avond etc. Door te leren hoe je hiermee om gaat kan je zenuwstelsel een stuk beter ontspannen. Bijvoorbeeld je apparatuur om 20.00 uit zetten en alleen koffie te drinken tussen 10.00 en 14.00 doet al wonderen.
Samen kijken waarom afvallen niet lukt en wat wél werkt
Wil jij samen ontdekken of een overprikkeld zenuwstelsel wellicht de oorzaak is dat afvallen bij jou niet lukt? Boek dan hier een kennismakingscall.
Als je je 100% inzet, kan ik je blijvende verbetering garanderen.
Ben jij het zat om voortdurend te strijden en verlang je naar een gevoel van vrijheid en innerlijke rust als het gaat om je relatie met voeding en je lichaam? Ik ondersteun je hier graag bij. Ik heb inmiddels honderden mannen en vrouwen geholpen om een betere relatie met voeding en eten te ontwikkelen, met blijvende resultaten.
Met regelmaat deel ik mijn visie en kennis via diverse platforms, waaronder o.a. Holistik, Jasper Alblas, Inspirerend leven & Bedrock.
